Badanie przedsionka jamy ustnej oraz wędzidełka jest jednym z elementów diagnozy logopedycznej. Najczęściej o potrzebie podcięcia wędzidełka rodzice dowiadują się od logopedy, gdy dziecko zaczęło uczęszczać do przedszkola lub już wstąpiło w progi szkoły. Wędzidełko to fałd błony śluzowej jamy ustnej, łączący ze sobą jej struktury. W jamie ustnej występuje wędzidełko wargi górnej i dolnej, a także wędzidełko języka. Wędzidełko odgrywa znacząca rolę już w pierwszych etapach życia niemowlęcia. Wewnątrz jamy ustnej wyróżnia się trzy najważniejsze wędzidełka:

1. wędzidełko wargi górnej – łączy wargę górną z dziąsłem powyżej górnych siekaczy,

2. wędzidełko wargi dolnej – łączy wargę dolną z dziąsłem poniżej dolnych siekaczy,

3. wędzidełko języka – łączy podstawę języka z dnem jamy ustnej.

Nieprawidłowa budowa wędzidełek może nieść za sobą istotne konsekwencje stomatologiczne, ortodontyczne i logopedyczne. Do najczęstszych nieprawidłowości budowy wędzidełek należą: skrócone wędzidełko, przerost wędzidełka, nieprawidłowy przyczep wędzidełka. Zbyt krótkie wędzidełko wargowe może skutkować odsłanianiem dziąseł i rozwojem paradontozy. Natomiast skrócone wędzidełko językowe u niemowlęcia powoduje problemy z karmieniem oraz zaburzenia rozwoju mowy. Ponadto skrócone wędzidełko zwiększa również podatność na próchnicę i stany zapalne przyzębia. Przerośnięte wędzidełko może skutkować nieprawidłowym położeniem dziąseł, a także trudnością z utrzymaniem higieny. Nieprawidłowy przyczep wędzidełka dotyczy najczęściej wędzidełek wargowych. Prawidłowe wędzidełko powinno przyczepiać się w okolicy dziąsła. Przesunięcie przyczepu wędzidełka w stronę powierzchni zębów zaburza anatomię łuków zębowych, a zbyt daleki przyczep wędzidełka może skutkować diastemą, czyli przerwą pomiędzy siekaczami. Wiele problemów diagnostycznych może sprawiać skrócone wędzidełko, które jest niewidoczne, a upośledza ono ważne życiowe funkcje, takie jak ssanie, karmienie, oddychanie, rozwój twarzoczaszki oraz wymowa. Może pojawić się problem z chwytaniem piersi, efektywnym ssaniem, przez co i dziecko, i matka przeżywają stres. Czasami źle ukształtowane wędzidełko daje o sobie znać przy wprowadzaniu nowych pokarmów, kiedy to maluch ma trudności z rozprowadzaniem pokarmu wewnątrz jamy ustnej. Krztuszenie i odruch wymiotny mogą być tego efektem. Skrócone wędzidełko wpływa na pozycję spoczynkową języka oraz rozwój twarzoczaszki. Gdy język nie spoczywa, jak powinien, leży na dnie jamy ustnej. Wówczas pozioma praca języka w okresie rozwoju twarzoczaszki powoduje nadmierny rozwój żuchwy, wypychanie zębów i wady zgryzu. Utrwalenie nieprawidłowej pozycji spoczynkowej języka, sprzyja powstawaniu tzw. „otwartej buzi” a także oddychaniu przez usta oraz powoduje wady wymowy. Prawidłowo zbudowane wędzidełko podjęzykowe umożliwia wykonywanie precyzyjnych ruchów języka wewnątrz jamy ustnej oraz wysuwanie go poza granice warg, np. kierowanie języka na brodę czy w stronę nosa. W rozwoju mowy dziecka bardzo ważna jest swobodna pionowa praca języka. Poza tym język pomaga przez całe życie utrzymać pewien stan higieny jamy ustnej. Dzieci, które mają za krótkie wędzidełko języka zwykle seplenią. Osoby ze skróconym wędzidełkiem mogą też być bardziej narażone na choroby zębów i dziąseł. Obecnie przyjmuje się, że stan wędzidełka podjęzykowego jest istotnym czynnikiem wpływającym na rozwój artykulacji u dziecka. Skrócenie wędzidełka podjęzykowego jest jednym z najczęstszych zaburzeń rozwojowych języka. Na określenie tej wady przyjmuje się termin ankyloglosja. Zaburzenie to dotyka częściej chłopców niż dziewczynek i może istnieć jako odrębna wada rozwojowa lub współwystępować z innymi zaburzeniami rozwojowymi. Wyszczególnia się różne postaci skróconego wędzidełka od nieznacznego skrócenia po znaczne ograniczenie ruchomości języka. Diagnozując skrócone wędzidełko podjęzykowe, bierze się pod uwagę kształt języka oraz zakres różnorakich jego ruchów, m.in. umiejętność zrobienia tzw. kobry, czyli uniesienia szerokiego języka za górne zęby. Innym ćwiczeniem diagnozującym jest, np. wysunięcie języka na brodę – pojawienie się kształtu tzw. ,,serduszka” na końcu języka świadczy o wystąpieniu zjawiska ankyloglosji. Zdarza się, że występuje u dziecka skrócone wędzidełko pomimo braku charakterystycznego ,,serduszka”. Wobec tego tak istotne jest przeprowadzenie dokładniejszej diagnozy budowy języka. Skrócone wędzidełko podjęzykowe jest przyczyną wielu zaburzeń artykulacyjnych u dziecka związanych z trudnością/niemożnością pionizacji języka (podniesienia szerokiego języka za górne zęby i ku górnym dziąsłom). Skutkuje to nieprawidłową realizacją głosek dziąsłowych r, l, sz, ż, cz, dż, a także głosek przedniojęzykowo-zębowych s, z, c, dz, t, d. Z uwagi na słabą ogólną ruchomość języka w zaburzony sposób mogą być wymawiane głoski środkowojęzykowe takie jak ś, ź, , dź. Często występuje także wspomniana już wcześniej nieprawidłowa artykulacja międzyzębowa. Chirurgiczne podcięcie wędzidełka podjęzykowego wykonywane jest najczęściej przez ortodontę lub chirurga stomatologicznego. Obok działań medycznych równie istotne jest oddziaływanie logopedyczne. Po podcięciu wędzidełka podjęzykowego bardzo ważne jest wdrożenie odpowiednich ćwiczeń języka. Zabieg podcięcia wędzidełka może więc być wskazany jeszcze w szpitalu przy narodzinach dziecka, lub później przez logopedę, stomatologa lub laryngologa. Jeśli chodzi o wędzidełko podjęzykowe, to zabieg polega na przecięciu błony znajdującej się pod spodem języka. Czas gojenia się wędzidełka jest krótki a rana goi się z reguły bez problemu. Zabieg podcięcia wędzidełka (zabieg frenotomii), można wykonać tradycyjnie za pomocą skalpela lub laserem w znieczuleniu powierzchniowym. Czas trwania zabiegu podcięcia wędzidełka podjęzykowego to zaledwie kilka minut. Jest bezkrwawy i nie wymaga zakładania szwów. Rana goi się przez około dwa tygodnie. Gdy więc specjalista podejmie ten temat nie można go bagatelizować. Gdy z różnych przyczyn nie jest możliwe wykonanie frenotomii, logopeda powinien ukierunkować terapię na zmaksymalizowanie możliwości artykulacyjnych dziecka. Bardzo ważne jest, aby terapia miała jasno określone cele, a także, aby odbywała się regularnie.