Często w rozmowie słyszymy stwierdzenie „złe emocje”. Warto się zastanowić, jakie emocje można tak nazwać?

Każdy rodzic chciałby mieć radosne, samodzielne i niekłopotliwe dziecko… Gdy małe dziecko ze smutku zaczyna płakać czy w złości krzyczeć, rodzic najczęściej próbuje stłumić zachowania tego typu. Jakie to zachowanie ma skutki dla rozwoju emocjonalnego dziecka?

Rodzic uczy dziecko dezadaptacyjnych sposobów radzenia sobie. Na skutek tego maluch stopniowo odcina się od swoich emocji i potrzeb na rzecz zachowań, które dają mu akceptację otoczenia. Tym samym, zaburzony zostaje rozwój poczucia siebie i tożsamości. Uczy dziecko, że nieważne są jego potrzeby, a ważne potrzeby innych. Z czasem dziecko nie potrafi zidentyfikować swoich emocji i ma trudności z rozróżnieniu swoich potrzeb od potrzeb innych ludzi.

Emocje to informacje o tym, że potrzeby osoby są lub nie są zaspokojone. O zaspokojeniu potrzeb zwiastuje radość, o ich niezaspokojeniu zwiastuje smutek, złość, frustracja… Emocje są odpowiedzią na doświadczenia w relacji z otaczającym światem. Każda emocja przekazuje inną informację. Smutek – coś straciłem, złość – moje sprawy się nie układają dobrze, strach – jest jakieś zagrożenie, wstręt – lepiej to omijać (nie dotykać, nie jeść, nie kontaktować się z tą osobą), zdziwienie – muszę się temu lepiej przyjrzeć itp… Emocje przeżywane przez dzieci również pojawiają się w odpowiedzi na sytuacje lub bodźce z otoczenia. Świat dziecięcych emocji to świat spontaniczny. Dziecko doświadcza emocji całym sobą. Dlatego siła wyrażania emocji jego jest spotęgowana.

Im silniej są demonstrowane emocje, tym bardziej dziecko potrzebuje pomocy rodzica. Od reakcji rodzica, zależy nauka radzenia sobie dziecka z emocjami. Adekwatna i dojrzała reakcja uczy dziecko rozpoznawać swoje emocje i potrzeby, radzić sobie z nimi, a także buduje wieź z rodzicem opartą na szacunku, akceptacji i zaufaniu.

Dziecko jak każdy dorosły przeżywa emocje, jak każdy dorosły ma prawo je okazywać. Rolą rodzica jest pokazać mu jak radzić sobie z trudnymi (a nie złymi) emocjami.

Rodzicu pamiętaj – Dziecko potrzebuje Twojej akceptacji, że może okazywać emocje; Dziecko potrzebuje mieć do Ciebie zaufanie, że nie odrzucisz go, kiedy ono jest smutne lub złości się.

Tak więc, złe emocje nie istnieją. Wszystkie są potrzebne i służą do zaspokajania potrzeb życiowych.

Aleksandra Berlińska

Trener Umiejętności Społecznych